«Η επένδυση της Microsoft και των φαρμακοβιομηχανιών είναι οι πιο επιδραστικές επενδύσεις στη χώρα μας», σημειώνει ο αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης & Επενδύσεων, Νίκος Παπαθανάσης.
Όπως αναφέρει στη συνέντευξή του στο powergame.gr, η επένδυση της Microsoft ήταν εκείνη που έστειλε ένα μήνυμα στον πλανήτη, που άλλαξε την εικόνα της χώρας, ενώ οι επενδύσεις των φαρμακοβιομηχανιών φέρνουν ισχυρή τεχνογνωσία και πολλές και καλές νέες θέσεις εργασίας. Ακόμη, ο αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης σημειώνει ότι το ύψος των ενισχύσεων του Αναπτυξιακού Νόμου θα πρέπει να διευρυνθεί, προκειμένου να χωρέσουν περισσότερες επενδύσεις στα διάφορα καθεστώτα. Τέλος, σημειώνει ότι η νέα κυβέρνηση πρέπει να συνεχίσει προς την κατεύθυνση της μείωσης της γραφειοκρατίας.
Πώς προχωρεί η υλοποίηση του νέου Αναπτυξιακού και πόσες προτάσεις έχουν υποβληθεί μέχρι σήμερα;
Ο νέος Αναπτυξιακός 4887/2022 έχει αρκετές καινοτομίες, με πιο βασική την επιτάχυνση των διαδικασιών. Πρέπει να επισημανθεί, όμως, ότι το 2022 ήταν ένα μεταβατικό έτος στις εγκρίσεις των διαρθρωτικών ταμείων των Ευρωπαϊκών πόρων, αλλά και ως προς τον Χάρτη των Περιφερειακών Ενισχύσεων (ΧΠΕ). Με την έναρξη του 2023 υπήρξε εκ νέου τροποποίηση του ΧΠΕ, χωρίς ωστόσο να αλλάξουν τα ποσοστά ενίσχυσης, και τώρα εγκρίνεται ο αναθεωρημένος ΧΠΕ. Σε κάθε περίπτωση, στον νέο Αναπτυξιακό ολοκληρώθηκε η σύσταση του Μητρώου Αξιολογητών και πολύ σύντομα θα ξεκινήσει η αξιολόγηση των προτάσεων που ήδη έχουν υποβληθεί στα τέσσερα καθεστώτα που έχουν ανοίξει μέχρι σήμερα. Οι αξιολογήσεις θα είναι πολύ γρήγορες, όπως επίσης και οι αποφάσεις ολοκλήρωσης των επενδυτικών έργων, όταν έρθει εκείνη η εποχή, καθώς έχει εισαχθεί η αποκλειστική ημερομηνία σχετικά με το δικαίωμα της δημόσιας διοίκησης να λάβει τη σχετική απόφαση. Η αποκλειστική ημερομηνία τίθεται με γνώμονα την αποφυγή καθυστερήσεων, και στην περίπτωση που υπάρξει καθυστέρηση που υπερβαίνει τις 45 ημέρες, τότε η ολοκλήρωση να περιέρχεται σε ανεξάρτητο ορκωτό ελεγκτή. Ο τελευταίος θα πιστοποιεί την ολοκλήρωση της υλοποίησης του έργου.
Πιστεύουμε ότι όσο εμπιστευόμαστε τους ιδιώτες αξιολογητές, τους μηχανικούς, τους οικονομολόγους, τους ορκωτούς ελεγκτές κ.λπ., τόσο επεκτείνουμε τη σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ πολιτείας και επιχειρηματικότητας. Σκοπεύουμε να συνεχίσουμε αυτήν την πολιτική και είμαι πεπεισμένος ότι κατά τη φάση αξιολόγησης θα επιταχυνθούν ακόμη περισσότερο οι σχετικές διαδικασίες.
Αλλαγές στο πλαίσιο του Αναπτυξιακού που δημιουργήθηκε νομίζετε ότι χρειάζονται με βάση τη μέχρι σήμερα εφαρμογή του; Π.χ. ο προϋπολογισμός που ορίσατε επαρκεί;
Θα γίνονται (αλλαγές του νόμου) όπου αυτές απαιτούνται, με γνώμονα πάντα την επιτάχυνση των διαδικασιών. Μέχρι τώρα έχουμε 1.300 αιτήσεις στα τρία καθεστώτα που προκηρύχθηκαν και αυτή είναι σημαντική επίδοση. Ο Προϋπολογισμός ορίσθηκε από το υπ. Οικονομικών και νομίζω ότι θα πρέπει να αναθεωρηθεί προς τα επάνω από τη νέα κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές, έτσι ώστε να μπορούν να υπαχθούν περισσότερες επιχειρήσεις. Πρέπει να επισημανθεί ακόμη ότι ο ν. 4887/2022 είναι ο πλέον «διαφανής» Αναπτυξιακός νόμος, καθώς επιτρέπει σε κάθε ενδιαφερόμενο να γνωρίζει τη βαθμολογία του αμέσως μετά την υποβολή της πρότασης. Ποτέ δεν θ’ αμφισβητηθεί αυτή η βαθμολογία. Το μόνο που έχει να αναμένει ο ενδιαφερόμενος είναι να δει το πού θα τεθεί η γραμμή πάνω από την οποία θα ενισχυθούν τα επενδυτικά σχέδια, ενώ κάτω από αυτήν, όχι. Η γραμμή αυτή μπαίνει με βάση τον προϋπολογισμό του καθεστώτος ενίσχυσης. Όσο μεγαλύτερος ο προϋπολογισμός, προφανώς «χωράνε» περισσότερα επενδυτικά σχέδια.
Ένα μεγάλο στοίχημα της χώρας, αλλά και της ΕΕ, είναι το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ). Πού βρίσκεται η υλοποίηση του σχεδίου και πως προχωρεί το σχετικό πρόγραμμα;
Το πρόγραμμα προχωρεί όπως έχει σχεδιαστεί. Μάλιστα, σε πρόσφατη συνάντηση υπηρεσιακών στελεχών με την κ. Φερέιρα, η Επίτροπος εξέφρασε την ικανοποίησή της για την ταχύτητα υλοποίησης του προγράμματος. Αναφέρω ότι 33% του προγράμματος έχει ήδη εξειδικευθεί και ήδη έχουμε προσκλήσεις για ενέργειες του προγράμματος. Η σχετική ειδική υπηρεσία λειτουργεί κανονικά, έχει συσταθεί η Μετάβαση ΑΕ, ενώ επίσης έχουν δρομολογηθεί οι δράσεις του Πράσινου Ταμείου, οι οποίες ακουμπούν πάνω στη Μετάβαση ΑΕ. Επίσης, έχει γίνει η προδημοσίευση του προγράμματος στήριξης των επιχειρήσεων, αναμένουμε την έγκριση από την υπηρεσία Κρατικών Ενισχύσεων και έχει γίνει η αίτηση για την ανάρτησή του στο νέο Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ), που τρέχει το ΕΣΠΑ. Σημειώνω ότι πρέπει να αναρτηθεί στο Πληροφοριακό Σύστημα του ΕΣΠΑ, γιατί χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ.
Σας επικρίνουν ότι οι επενδύσεις που φέρνετε από το εξωτερικό δεν είναι παραγωγικές, αλλά αφορούν μεταβιβάσεις περιουσιακών στοιχείων που δεν δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας. Μάλιστα, ισχυρίζονται ότι οι μεταβιβάσεις αυτές γίνονται με κεφάλαια του εγχώριου τραπεζικού συστήματος. Με άλλα λόγια, ξένοι αγοράζουν εγχώρια περιουσιακά στοιχεία με τα δικά μας χρήματα. Τι απαντάτε, ως ένας βασικός συντελεστής στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων στη χώρα μας;
Η απάντησή μας είναι ότι η Ελλάδα έχει αλλάξει και έχει γίνει ένας ελκυστικός προορισμός για επενδύσεις. Δεν το αναγνωρίζουμε αυτό μόνον εμείς, αλλά όλη η διεθνής οικονομική κοινότητα, οι επενδυτικοί οίκοι και γι’ αυτό σημειώθηκε το μπαράζ των τελευταίων ευμενών σχολίων στον διεθνή Τύπο. Οι επενδύσεις έχουν μεγάλη δυναμική στη χώρα μας, προέρχονται από πολλές και σημαντικές διεθνείς επιχειρήσεις, τεχνολογικούς κολοσσούς που σηματοδοτούν αυτήν την αλλαγή του επενδυτικού περιβάλλοντος. Επί κυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ, καμία τέτοια επιχείρηση δεν είχε έρθει στην Ελλάδα.
Σήμερα, πέραν των μεγάλων τεχνολογικών πρωταθλητών, όπως είναι οι Pfizer, Microsoft, Google, Amazon, Meta, Digital Realty, TeamViewer, Deloitte κ.λπ., υπάρχουν και πάρα πολλές μικρές και μεγάλες εταιρείες που επενδύουν στην έρευνα και την καινοτομία. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι παρά την πανδημία, παρά την παγκόσμια κρίση, τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί στη χώρα μας περισσότερες από 300.000 θέσεις εργασίας. Αυτό συνέβη επειδή υπάρχει αυτή η δυναμική που προανέφερα στην ανάπτυξη και τις επενδύσεις. Το παρατηρούμε αυτό και στον Αναπτυξιακό νόμο, που όταν άνοιξαν τα πρώτα καθεστώτα να δεχθούν αιτήσεις, αυτές υπερκάλυψαν τη δυνατότητά μας για στήριξη. Γι’ αυτό, όπως είπαμε, θα μεγεθύνουμε τον διαθέσιμο προϋπολογισμό.
Αυτήν τη στιγμή λόγω της εκλογικής διαδικασίας και της απλής αναλογικής, η κινητικότητα έχει περιοριστεί, καθώς όλοι τώρα προσμετρούν το λεγόμενο «ρίσκο της χώρας». Βλέπετε ότι το σύστημα της απλής αναλογικής δεν ήταν ό,τι καλύτερο, καθώς προκαλεί αβεβαιότητες. Έτσι, αυτό που περιμένουν όλοι είναι η αυτοδύναμη κυβέρνηση της ΝΔ, διότι αυτή εμπιστεύονται και τον Κ. Μητσοτάκη.
Η αλήθεια είναι ότι τα τελευταία 3-4 χρόνια έχουν ανακοινωθεί πολλές επενδύσεις στη χώρα μας. Εσείς ποια θα ξεχωρίζατε ως πιο σημαντική ή πιο καταλυτική;
Κατ’ αρχάς, πρέπει να ορίσουμε τι σημαίνει ο όρος «σημαντική». Μια επένδυση είναι «σημαντική» επειδή βρίσκεται από πίσω της ένα όνομα που στέλνει ένα μήνυμα σε όλο τον κόσμο και υπάρχει μια «σημαντική» επένδυση που φέρνει τεχνογνωσία και πολλές και καλές θέσεις εργασίας στη χώρα μας. Μια τέτοια επένδυση, που στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα στον πλανήτη ότι η χώρα μας έγινε φιλική στις επιχειρήσεις, είναι εκείνη της Microsoft, ενώ μια επένδυση που εισάγει τεχνογνωσία και απασχόληση στη χώρα είναι οι επενδύσεις της φαρμακοβιομηχανίας. Το σύνολο των μεγάλων φαρμακοβιομηχανιών επενδύει σήμερα εκατοντάδες εκατ. ευρώ σε ερευνητικά κέντρα, τα οποία θα προσελκύσουν νέους επιστήμονες. Παράλληλα, θα δημιουργήσουν υψηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας, τόσο στο κέντρο, όσο και στην περιφέρεια, ενώ επιπλέον θα φέρουν Έλληνες επιστήμονες και από το εξωτερικό. Το ίδιο ισχύει με όλες τις ξένες επενδύσεις των Pfizer, Google, Amazon κ.ά. Θυμίζω ότι έχουμε ένα μεγάλο δημογραφικό πρόβλημα, που αποτελεί βόμβα στα θεμέλια του έθνους μας.
Τι θα πρέπει να γίνει την επόμενη τετραετία στον τομέα της ανάπτυξης και των επενδύσεων, εφόσον κερδίσει η ΝΔ τις εκλογές;
Στο DNA αυτής της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού, Κ. Μητσοτάκη, είναι η στήριξη των επιχειρήσεων και των επενδύσεών τους. Είναι μια δουλειά που τη γνωρίζουμε καλά, την έχουμε κάνει γι’ αυτό το διάστημα, παρουσιάζοντας ικανοποιητικά και μετρήσιμα αποτελέσματα. Επομένως, με τον σχηματισμό μιας νέας και αυτοδύναμης κυβέρνησης θα συνεχίσουμε την πολύ καλή δουλειά που έχει γίνει με ακόμη πιο εντατικό ρυθμό. Αυτό που πρέπει να συνεχιστεί απαρέγκλιτα είναι η μείωση της γραφειοκρατίας. Και για να συνεχίσει να συμβαίνει αυτό, θα πρέπει το κράτος να εμπιστεύεται περισσότερες λειτουργίες του στον ιδιωτικό τομέα. Έτσι, θα επιταχυνθούν οι διαδικασίες, ενώ το Δημόσιο θα εστιάζει περισσότερο στον έλεγχο των διαδικασιών και στη διαδικασία έγκρισης.
Μπορεί η ακρίβεια και ο πληθωρισμός στα τρόφιμα ν’ αποτελέσουν μια «νάρκη» για τις επικείμενες εκλογές;
Υπάρχει αποκλιμάκωση του πληθωρισμού και για τον Απρίλιο φτάσαμε στο 3%, που είναι στο κάτω όριο της Ενωμένης Ευρώπης. Στα τρόφιμα ο πληθωρισμός υποχώρησε κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες μέσα σε έναν μήνα και σίγουρα θα είναι πολύ χαμηλότερος από τον μέσο όρο της Ευρώπης (σ.σ.: ανακοινώθηκε προχθές και είναι ο δεύτερος χαμηλότερος στην ΕΕ). Αυτό δείχνει ότι στη χώρα μας δεν υπάρχει γενικευμένη αισχροκέρδεια, που είναι το αποτέλεσμα των μηχανισμών που έχουμε δημιουργήσει και των ελέγχων που πραγματοποιούμε. Γιατί αν υπήρχε αισχροκέρδεια, δεν θα ήμασταν τόσο χαμηλά σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρώπης.
Επομένως, ακρίβεια υπάρχει και ροκανίζει το εισόδημα των συμπολιτών μας, όμως έχουν δημιουργηθεί αναχώματα, που καλύπτουν ένα μέρος αυτής της ακρίβειας. Έχουμε παραδεχθεί, λέγοντας αλήθειες, ότι δεν μπορούμε να καλύψουμε το σύνολο της απώλειας. Καλύπτουμε όμως το μεγαλύτερο μέρος με την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος, την αύξηση των συντάξεων, την αύξηση του κατώτατου μισθού, τη μείωση των φόρων, το «καλάθι του νοικοκυριού», το market pass, στηρίζουμε -και θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε, όπως είπε και ο πρωθυπουργός- τα νοικοκυριά.