Λίγο μετά την εμβληματική συμφωνία της Μicrosoft με τη χώρα μας, συναντήσαμε τον αναπληρωτή υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Νίκο Παπαθανάση, και μας μίλησε για το στρατηγικό σχέδιο των τεχνολογικών επενδύσεων, καθώς και για τις επόμενες μεγάλες συμφωνίες που βρίσκονται στα σκαριά. Επίσης, μας μίλησε για την κόρη του, που ως γιατρός δίνει τη μάχη στην πρώτη γραμμή απέναντι στην πανδημία, για τα φοιτητικά του χρόνια στον Καναδά, αλλά και για την αγάπη του για τα μαθηματικά και την αεροναυπηγική.
Κύριε υπουργέ, ένα σημαντικό μέρος του χαρτοφυλακίου σας είναι τα έργα που υπάγονται σε διαδικασίες ΣΔΙΤ, Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα. Σε ποιο σημείο βρίσκονται αυτήν την περίοδο και ποιο είναι το σχετικό στρατηγικό σας σχέδιο;
Ο τομέας των ΣΔΙΤ απασχολεί καθημερινά και ιδιαίτερα την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, καθώς από μόνος του αποτελεί μια δυναμική, ευέλικτη και αποτελεσματική μορφή υλοποίησης ενός μεγάλου έργου. Από το 2009 μέχρι σήμερα έχουν συμβασιοποιηθεί και βρίσκονται σε εξέλιξη 14 έργα ΣΔΙΤ, που αφορούν πυροσβεστικούς σταθμούς, έργα κατασκευής και αναβάθμισης σχολικών υποδομών, διαχείρισης απορριμμάτων, ευρυζωνικών υποδομών διαδικτύου και άλλα. Στα 12 από αυτά έχει ολοκληρωθεί η περίοδος κατασκευής και έχει αρχίσει η περίοδος διαχείρισης. Παράλληλα, σε πιο πρώιμη φάση βρίσκονται άλλα 20, ήδη εγκεκριμένα, έργα. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται και τα 13 Περιφερειακά Επιχειρησιακά Έργα Πολιτικής Προστασίας, ΣΔΙΤ που έχουν σχεδιαστεί με πρωτοβουλία του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. Περιλαμβάνονται, επίσης, συμπράξεις που σχετίζονται με τη διαχείριση απορριμμάτων, με σχολικές υποδομές, με κατασκευή φοιτητικών εστιών, με υποδομές υπερυψηλής ταχύτητας στο Διαδίκτυο, με υποδομές του ιατροβιολογικού τομέα καθώς και με την κατασκευή Κέντρου Καινοτομίας, κάτι που έχει προαναγγείλει και ο ίδιος ο πρωθυπουργός. Είναι σαφές ότι, στο πλαίσιο της εθνικής στρατηγικής για τα έργα ΣΔΙΤ, εφαρμόζεται το σχέδιο της κυβέρνησης για την υλοποίηση νέων έργων αλλά και για την αξιοποίηση παλαιότερων μέσω του συγκεκριμένου θεσμού.
Μπορείτε να μας δώσετε μερικά παραδείγματα;
Η υπαγωγή έργων στη διαδικασία των ΣΔΙΤ είναι εξαιρετικά αποτελεσματική, καινοτόμος και διαρκώς δυναμική. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο βρισκόμαστε σε διαρκείς επαφές και με άλλους νευραλγικούς τομείς του κυβερνητικού έργου. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι οι πρόσφατες συναντήσεις μας με την πολιτική ηγεσία των υπουργείων Υγείας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την υπαγωγή και την υλοποίηση σημαντικών έργων τους μέσω ΣΔΙΤ. Όπως γίνεται αντιληπτό, αναφερόμαστε σε πολύ σημαντικούς τομείς, όπως είναι η υγεία –ιδίως σε αυτήν τη δύσκολη περίοδο– αλλά και η αγροτική οικονομία, ένας από τους σημαντικότερους στυλοβάτες της ελληνικής οικονομίας.
Αν δεν κάνω λάθος η κόρη σας, ως γιατρός, βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της μάχης απέναντι στην πανδημία. Ανησυχείτε για αυτό; Τι εικόνα σάς μεταφέρει για το νοσηλευτικό προσωπικό;
Είναι γεγονός ότι, μέσα σε αυτήν την κρίση της πανδημίας, αναδείχθηκε η μεγάλη κοινωνική προσφορά όλων των εργαζομένων στα δημόσια νοσοκομεία και γενικότερα στον κλάδο της υγείας. Οι άνθρωποι αυτοί βρίσκονται καθημερινά στην πρώτη γραμμή και σαφώς θέτουν ως προτεραιότητά τους την προσφορά απέναντι στο κοινωνικό σύνολο. Και για να απαντήσω στο ερώτημά σας, ως πατέρας, δεν ανησυχώ διότι γνωρίζω πως η κόρη μου ασκεί το λειτούργημά της με επαγγελματισμό, τηρώντας όλα τα απαραίτητα υγειονομικά πρωτόκολλα. Τόσο η ίδια όσο και όλοι οι συνάδελφοί της εργάζονται με αυταπάρνηση, κάνουν αυτό για το οποίο τους καλεί το καθήκον τους και ο όρκος που έχουν δώσει. Όλοι οι εργαζόμενοι στον κλάδο της υγείας –γιατροί, νοσηλευτές και λοιπό προσωπικό– με τον ίδιο ζήλο δουλεύουν και τους είμαστε ευγνώμονες γι’ αυτό.
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ένα μεγάλο στοίχημα που κέρδισε η κυβέρνηση εν μέσω κορονοϊού ήταν τα 32 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Εκτιμάτε ότι μπορεί ο κρατικός μηχανισμός να αντλήσει αυτά τα κεφάλαια, και μάλιστα με συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα τριών ετών;
Είναι βέβαιο ότι πρόκειται για μια μεγάλη και ιστορική πρόκληση. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι, εκτός από τα 32 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης, προετοιμαζόμαστε να διαχειριστούμε επιπλέον 40 δισ. ευρώ του ΕΣΠΑ ’21-’27. Δημιουργούμε τους μηχανισμούς, έτσι ώστε πολύ γρήγορα να απορροφηθούν εμπροσθοβαρώς τα απαιτούμενα χρήματα. Ως προς το Ταμείο Ανάκαμψης, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022 θα πρέπει να έχει δεσμευτεί το 70% των χρημάτων του Ταμείου και στη συνέχεια το 100% των χρημάτων μέχρι τις 31/12/2023. Συνολικά, οι εκταμιεύσεις θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί έως το 2026. Δουλεύουμε εντατικά προς αυτή την κατεύθυνση και ο στόχος μας είναι να μην υπάρχει ούτε η παραμικρή απώλεια πόρων.
Αναμφίβολα, η μεγάλη επένδυση της Microsoft στην Ελλάδα, που ανακοινώθηκε πρόσφατα, αποτελεί σπουδαίο γεγονός για την ελληνική οικονομία. Να θεωρήσουμε ότι η Microsoft είναι προπομπός κι άλλων γιγαντιαίων επενδύσεων στη χώρα μας;
Το γεγονός ότι ένας τεχνολογικός κολοσσός, η Microsoft, ιδρύει ένα υπερσύγχρονο data centre στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά σημαντικό, καθώς αυτομάτως αναβαθμίζει τη χώρα μας και την καθιστά επενδυτικό προορισμό και στον τομέα των νέων τεχνολογιών. Η εγκατάσταση ενός συμπλέγματος data centers στην Ελλάδα διευκολύνει ιδιαίτερα τόσο τις επιχειρήσεις όσο και τους πολίτες, ώστε να μπορούν να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες του ψηφιακού κόσμου. Στόχος της κυβέρνησης είναι η αύξηση του οικονομικού αποτυπώματος του τεχνολογικού κλάδου στο 5% του ΑΕΠ σε βάθος πενταετίας και στο 10% σε ορίζοντα δεκαετίας. Η επένδυση της Microsoft θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας υψηλής εξειδίκευσης και το συνολικό οικονομικό όφελος από αυτήν αναμένεται να ξεπεράσει το 1 δισ. Στον χώρο των νέων τεχνολογιών, εκτός από την επένδυση της Microsoft, προστίθενται και άλλες σημαντικότατες επενδύσεις. Πρόκειται για επενδύσεις μεγάλων εταιρειών, όπως η Cisco, η Pfizer, η TeamViewer, η P&I, η Beat, η Sparkle, η Lamda Hellix και η Profile Software. Όλο αυτό, όπως αντιλαμβάνεστε, αναβαθμίζει άρδην τη θέση της Ελλάδας στον παγκόσμιο χάρτη των επενδύσεων ψηφιακής τεχνολογίας, καθιστώντας την στρατηγικό κόμβο των πολυεθνικών εταιρειών στην ευρύτερη περιοχή της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης, ένα διεθνές κέντρο αναφοράς R&D (Research & Development) για τις παραπάνω περιοχές.
Σε λίγες ημέρες εκπνέει η προθεσμία για την ένταξη των μικρών επιχειρήσεων στον νέο αναπτυξιακό νόμο. Σκοπεύετε να δώσετε παράταση;
Βασικός μας στόχος είναι η επιτάχυνση των διαδικασιών, αντιλαμβανόμενοι πλήρως τον προβληματισμό της αγοράς λόγω των καθυστερήσεων. Θέλουμε να οργανώσουμε τον αναπτυξιακό νόμο, έτσι ώστε να έχουμε τέσσερις σταθερούς κύκλους εντός κάθε έτους. Δεν σκοπεύουμε να δώσουμε παράταση στον συγκεκριμένο κύκλο του αναπτυξιακού νόμου έτσι ώστε να επισπεύσουμε την διαδικασία των υπαγωγών, όμως, πολύ σύντομα, θα ξεκινήσει νέος κύκλος με χρονικό ορίζοντα δύο μηνών. Θέλουμε να οργανώσουμε το σύστημα των προκηρύξεων έτσι ώστε να είναι ξεκάθαρο σε όλους το πότε μπορούν να υποβάλουν αίτηση και να ολοκληρώνουμε πολύ γρήγορα τις υπαγωγές.
Υπάρχουν, λοιπόν, καθυστερήσεις στις εντάξεις στον αναπτυξιακό νόμο. Με ποιον τρόπο σκέφτεστε να τις αντιμετωπίσετε;
Όπως σας ανέφερα, σκοπεύουμε να οργανώσουμε την υπαγωγή των σχεδίων στον αναπτυξιακό νόμο σε τέσσερις περιόδους. Επί της ουσίας πρόκειται για συγκριτικές αξιολογήσεις που μόνο με την ολοκλήρωσή τους κλείνει κάθε κύκλος. Έτσι, δημιουργούμε τέσσερις ζώνες με σκοπό οι επιχειρηματίες να γνωρίζουν ακριβώς πότε θα υποβάλουν, ενώ την αμέσως επόμενη ημέρα θα ξεκινά η αξιολόγηση. Με τον τρόπο αυτόν, όταν θα κλείνει ένας κύκλος, θα έχει ήδη αξιολογηθεί το 80% των επενδυτικών σχεδίων που έχουν υποβληθεί προς υπαγωγή. Αμέσως μετά θα αναρτάται ο πίνακας με τους τελικούς δικαιούχους. Με αυτόν τον τρόπο σκοπεύουμε να μειώσουμε περισσότερο από 80% τον χρόνο που απαιτείται για την υπαγωγή των σχεδίων στον αναπτυξιακό νόμο. Αυτό θα είναι μια μεταρρύθμιση.
Είσαστε ένας υπουργός που έχει κολλήσει πολλά ένσημα στη ζωή του και μάλιστα στον ιδιωτικό τομέα, πριν αναλάβετε το κρίσιμο χαρτοφυλάκιο των επενδύσεων. Από όσο γνωρίζω, ξεκινήσατε να εργάζεστε στα μέσα της δεκαετίας του ’80, στον Καναδά, σε μια μεγάλη αεροναυπηγική εταιρεία. Τι σας έχει μείνει χαραγμένο στη μνήμη σας από εκείνα τα χρόνια;
Πράγματι, ξεκίνησα την επαγγελματική μου καριέρα εργαζόμενος σε αεροναυπηγική εταιρεία στον Καναδά, κάτι το οποίο μου έδωσε τη δυνατότητα να κάνω γρήγορα το επόμενο βήμα και να απασχοληθώ σε τεχνολογική εταιρεία αιχμής. Είναι αξιοσημείωτο το πόσο μεγάλο ειδικό βάρος έχουν η έρευνα και η καινοτομία για αυτές τις τεχνολογικές εταιρείες. Είναι δύο τομείς που δίνουν τη δυνατότητα πλέον σε όλων των ειδών τις επιχειρήσεις να αναπτυχθούν και να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις προκλήσεις της 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Η αεροναυπηγική βιομηχανία είναι, αναμφισβήτητα, μια βιομηχανία με εξαιρετικά υψηλή τεχνολογία και η εμπειρία που αποκόμισα από την ενασχόλησή μου σε αυτόν τον κλάδο είναι πολύτιμη. Η κυβέρνηση πιστεύει και επενδύει στην τεχνολογική έρευνα και την καινοτομία, γι’ αυτό άλλωστε στηρίζει τα ερευνητικά κέντρα που αναπτύσσονται στη χώρα μας ως πυλώνες διάχυσης της γνώσης.
Γιατί επιλέξατε να σπουδάσετε στο Τορόντο και γιατί προτιμήσατε την Αεροναυπηγική;
Κάθε νέος, σε κάποια στιγμή της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσής του, επιλέγει αυτό το οποίο τον ενδιαφέρει περισσότερο να ακολουθήσει ως επαγγελματική επιλογή. Αυτό συνέβη και στη δική μου περίπτωση. Με ενδιέφερε πολύ η μηχανολογία και ιδίως η αεροναυπηγική, ως ένας τομέας τεχνολογικής αιχμής. Ταυτόχρονα, μου άρεσαν πολύ τα μαθηματικά. Έβρισκα ότι μέσα από την αεροναυπηγική θα μπορούσα να εφαρμόσω και στους τομείς της αεροδυναμικής, ή της αντοχής των υλικών, πολλές από τις θεμελιώδεις αρχές της μαθηματικής σκέψης. Οι μαθηματικές αρχές, άλλωστε, βοηθούν το μυαλό να εντοπίζει λύσεις ακόμα και στα πιο σύνθετα προβλήματα. Το ίδιο ισχύει και στην πολιτική, ιδίως όταν το πρόβλημα απαιτεί τεχνοκρατική λύση.
Δίνετε την εντύπωση ενός ακούραστου ανθρώπου. Πόσες ώρες εργάζεστε καθημερινά; Θα χαρακτηρίζατε τον εαυτό σας ως εργασιομανή;
Εργάζομαι όσο εργάζεται ένας άνθρωπος που αγαπά τη δουλειά του. Είχα την τύχη από μικρή ηλικία να εργαστώ σε ενδιαφέροντα αντικείμενα, με γνώμονα τις επιθυμίες μου και την αέναη δίψα μου για γνώση. Πεποίθησή μου είναι ότι, για κάθε άνθρωπο, η αγάπη προς το αντικείμενο της δουλειάς του θα πρέπει να έχει υψηλή προτεραιότητα. Ο πρωθυπουργός, κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, με τίμησε με τη θέση του αναπληρωτή υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, αρμόδιο για τις Ιδιωτικές Επενδύσεις και τις Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα. Εργάζομαι, λοιπόν, όσο εργάζεται ένας άνθρωπος που θέλει να επιτελέσει το καθήκον του και να προσφέρει στο κοινωνικό σύνολο και στην πατρίδα του από την τιμητική θέση για την οποία επελέγη από τον πρωθυπουργό.
Επειδή το υπουργείο Ανάπτυξης κι εσείς προσωπικά βρεθήκατε στο επίκεντρο του πρόσφατου ανασχηματισμού και ακούστηκαν πολλά, θα ήθελα να σας ρωτήσω ευθέως, πώς είναι η σχέση και η συνεργασία σας με τον Άδωνι Γεωργιάδη και πώς κρίνετε τη λειτουργία της κυβέρνησης;
Με τον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Άδωνι Γεωργιάδη, έχουμε καταπληκτική χημεία. Ο υπουργός εργάζεται σκληρά και αγωνιά για το θέμα της ανάπτυξης και για την πορεία των επενδύσεων. Αυτό μας επιτρέπει να συνεργαζόμαστε αρμονικά, τόσο μεταξύ μας όσο και με το σύνολο του πολιτικού προσωπικού του υπουργείου μας. Το χρέος μας προς την πατρίδα είναι η ανάπτυξη, η επιτάχυνση της οικονομίας, οι επενδύσεις και η δημιουργία νέων και καλύτερα αμειβόμενων θέσεων εργασίας. Όραμά μας είναι να χτίσουμε ένα καλύτερο μέλλον για τη χώρα και τους νέους μας. Η κυβέρνηση εργάζεται αγόγγυστα προς αυτή την κατεύθυνση, οπότε δεν υπάρχει ωράριο για την επίτευξη ενός τόσο μεγάλου στόχου.
Συνέντευξη στην Άννα Καραβοκύρη
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο:
