Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης, παραχώρησε συνέντευξη στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής και στον δημοσιογράφο Χάρη Ντιγριντάκη.
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη:
Πως σχολιάζετε τις πρόσφατες ανακοινώσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ελληνική οικονομία; Τι σηματοδοτεί η πρόταση της Ε.Ε. για την ενεργοποίηση της εθνικής ρήτρας διαφυγής και πως αυτή επηρεάζει την οικονομική πολιτική της Κυβέρνησης;
Για πολλά χρόνια η Ελλάδα διέθετε υψηλό ποσοστό του ΑΕΠ στις αμυντικές δαπάνες. Έπειτα από διαπραγματεύσεις, την πίεση του Πρωθυπουργού και λόγω των εξελίξεων με τον πόλεμο Ουκρανία , η Ευρώπη επανεξετάζει τη στάση της απέναντι στις αμυντικές δαπάνες, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να αξιοποιήσουμε ένα μέρος αυτών χωρίς αρνητικό αντίκτυπο στη μείωση του χρέους. Η Ελλάδα, έχοντας πετύχει τη μεγαλύτερη μείωση χρέους στην Ευρώπη, εκτιμάται ότι σε 2-3 χρόνια δεν θα έχει την υψηλότερη αναλογία χρέους προς ΑΕΠ, ενώ χώρες όπως η Ιταλία θα την ξεπεράσουν. Σημαντικοί πόροι προκύπτουν και από μεταρρυθμίσεις, όπως η διασύνδεση POS με ταμειακές μηχανές και η κάρτα εργασίας. Αυτά ενισχύουν τα δημόσια έσοδα και θα παρουσιαστεί σχετικό πακέτο στη ΔΕΘ, που θα περιλαμβάνει και μειώσεις φόρων – βασικό στοιχείο της πολιτικής μας. Ήδη από το 2024, η θετική πορεία της οικονομίας επέτρεψε την επιστροφή ενός ενοικίου, την ενίσχυση των συνταξιούχων και την αύξηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Συγκρίνοντας το 2019 με το 2025, βλέπουμε ότι το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων το 2025, ακριβώς επειδή ακολουθήθηκε αυτή η δημοσιονομική πολιτική, ανέρχεται σε 14,6 δισεκατομμύρια ευρώ έναντι 5,4 δισεκατομμυρίων το 2019. Μια μεγάλη αλλαγή που, προφανώς, θα φέρει και ανάλογα αποτελέσματα στην οικονομία.
Τι θα γίνει με το νέο ΕΣΠΑ; Που στρέφεται το πλαίσιο διαπραγμάτευσης του νέου ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης; Τι επιδιώκει η Ελλάδα και σε ποιους τομείς και προγράμματα θα επιδιώξουμε αύξηση κονδυλίων;
Υπάρχει μια αλλαγή στον τρόπο σκέψης στην Ε.Ε, όπως αποτυπώνεται από την επιλογή του Εκτελεστικού Αντιπροέδρου της Επιτροπής, κ. Φίτο, να μεταφέρει την προγραμματισμένη για το τέλος Μαρτίου αναθεώρηση του ΕΣΠΑ στον Ιούλιο. Παρακολουθώντας τις εξελίξεις και τις ανάγκες των κρατών-μελών, αποφασίστηκε να δοθεί μεγαλύτερη ευελιξία, ώστε κάθε χώρα να επιλέγει τις δράσεις που ανταποκρίνονται καλύτερα στις δικές της προτεραιότητες. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι ορισμένα κράτη-μέλη που έχουν ιδιαιτερότητες ως προς την γεωπολιτική τους θέση μπορεί να απαιτήσουν μεγαλύτερες αμυντικές δαπάνες. Άλλα κράτη, όπως και η Ελλάδα, ίσως ανακατευθύνουμε πόρους προς το στεγαστικό. Δηλαδή, θα μπορούσε να επιλεγούν στόχοι που έχουν σχέση με ευάλωτα νοικοκυριά, όπως επιδότηση επιτοκίου ή άλλες δράσεις, όπως η κοινωνική κατοικία, που θα απορροφήσουν πόρους από το ΕΣΠΑ. Επειδή αναμένουμε τις τελικές αποφάσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή εντός του Ιουλίου, θα έχουμε ένα διάστημα δύο μηνών να παρουσιάσουμε το πρόγραμμά μας και παρότι η προγραμματική μας περίοδος έχει καλυφθεί σε μεγάλο ποσοστό, θα προσπαθήσουμε να ανακατευθύνουμε πόρους προς εκεί.
Αναφορικά με το ΕΣΠΑ, βρίσκεται σε πορεία υψηλής απορρόφησης και, σύμφωνα με τους επίσημους πίνακες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις πρώτες θέσεις, λόγω της διαφορετικής προσέγγισης σε σχέση με το παρελθόν. Κινούμαστε με ταχύτητα, αναγνωρίζοντας ότι κάθε ευρώ που εισέρχεται στην οικονομία είναι κρίσιμο και συμβάλλει στη δημιουργία δημοσιονομικού χώρου. Επομένως και στο Ταμείο Ανάκαμψης και στο ΕΣΠΑ θα συνεχίσουμε να είμαστε στις πρώτες θέσεις. Πρέπει να έχουμε υπόψη ότι το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων για τα έτη 2025-2026 ανέρχεται στα 31,5 δισ. ευρώ — 14,6 δισ. το 2025 και 16,9 δισ. το 2026 — και θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στην οικονομία και την κοινωνία. Επομένως, παρακολουθούμε τα αποτελέσματα της κυβερνητικής πολιτικής που επιδιώκει, μέσω της ανάπτυξης, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την επιστροφή του μερίσματος σε στήριξη της καθημερινότητας του πολίτη.
Ωστόσο, η αντιπολίτευση κατηγορεί την κυβέρνηση ότι ενισχύει τους “μεγάλους” και τους “λίγους”, με αποτέλεσμα οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις να μένουν εκτός χρηματοδότησης, επομένως εκτός ανάπτυξης. Τι απαντάτε;
Επειδή γίνεται έντονη συζήτηση από την αντιπολίτευση, θέλω να τονίσω τη διαφωνία μου. Η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα υλοποιεί, αυτή τη στιγμή, πάνω από πέντε ενεργά προγράμματα στήριξης για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Όμως, και στο δανειακό σκέλος του Ταμείου Ανάκαμψης, ο αριθμός των δανείων που έχουν ληφθεί από μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι ίδιος με αυτόν που ελήφθησαν από μεγάλες επιχειρήσεις. Η διαφορά είναι ότι οι δύο αυτές κατηγορίες έχουν διαφορετικά επιχειρηματικά σχέδια. Επομένως, στο ευρικό αποτέλεσμα, οι προϋπολογισμοί των μεγάλων επενδύσεων είναι μεγαλύτεροι από τις μικρές επενδύσεις. Έχουν δοθεί 71.000 δάνεια από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα και έχουν λάβει δανειοδότηση 51.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με 8 στις 10 επιχειρήσεις να έχουν κάτω από 10 εργαζόμενους. Επομένως, η στήριξη προς τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις είναι ουσιαστική, με διαθέσιμους πόρους και ενεργά προγράμματα.
Τι νέο θα δούμε ;
Είμαστε έτοιμοι να προσθέσουμε νέους πόρους και να ξανανοίξει εντός του Ιουλίου το σκέλος του ΤΕΠΙΧ επιδότησης των επιτοκίων. Το σκέλος των εγγυήσεων, που εγγυάται η Πολιτεία κατά 80%, είναι ανοιχτό. Το σκέλος της επιδότησης κατά 40% του επιτοκίου, το ανοίξαμε και δεύτερη φορά, συνολικά με άλλα 100 εκατ. ευρώ.
Αποτελεί κοινή πεποίθηση ότι το στεγαστικό συνιστά αν όχι το μεγαλύτερο πρόβλημα για τα νοικοκυριά, σίγουρα ένα από τα μεγαλύτερα. Έχουν αποτέλεσμα οι εξαγγελίες της κυβέρνησης; Τι γίνεται για παράδειγμα, με το “Σπίτι μου ΙΙ”;
Το “Σπίτι μου ΙΙ” σήμερα έχει καλύψει 900 εκατ. σε υπαγωγές από τα 2 δις. και βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, ενώ «τρέχει» με ταχύτερους ρυθμούς από το “Σπίτι μου Ι”. Πολύ σύντομα θα φτάσουμε στο 50%. Επομένως, θα επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις μου ότι το “Σπίτι μου ΙΙ”, ενώ έχει περιθώριο να κλείσει τον Αύγουστο του 2026, φαίνεται ότι θα κλείσει εντός του Νοεμβρίου του 2025. Επομένως, πάνω από 18.000 συμπολίτες μας θα βρουν σπίτι και βλέπουμε, αν εξαιρέσουμε την Αττική και την Κεντρική Μακεδονία, πρωταθλήτρια να είναι η περιφέρεια της Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, με περίπου 600 υπαγωγές, ενώ δεύτερη είναι η Θεσσαλία. Έχουμε, λοιπόν, μία εξέλιξη, η οποία πολύ σύντομα θα απαιτεί συζήτηση για την επέκταση του προγράμματος.
Με τις τουριστικές ΜμΕ τι γίνεται; Δεν θα έπρεπε οι ευρωπαϊκοί πόροι να ενισχύσουν τους νέους και τις νέες που θέλουν να επενδύσουν σε αυτόν τον βασικό πυλώνα της οικονομίας;
Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία που ανακοινώσαμε στο πλαίσιο σχετικής δράσης του ΕΣΠΑ,1.500 επιχειρήσεις έλαβαν στήριξη 300 εκατ. ευρώ σε όλη την Ελλάδα για την δημιουργία τουριστικών καταλυμάτων.
Το ΕΣΠΑ χρηματοδοτεί με κονδύλια εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ τον τουρισμό. Πολλά ξενοδοχεία 1 έως 3 αστέρων για να ανακαινιστούν θέλουν χρηματοδοτήσεις τουλάχιστον 1,5 και 2 εκατ. Εφόσον δε μπαίνουν στον Αναπτυξιακό Νόμο, πρέπει να κλείσουν;
Ο Αναπτυξιακός Νόμος, βάσει των διαθέσιμων πόρων, εστιάζει σε φορολογικές απαλλαγές και επιχορηγήσεις με στόχο την αναβάθμιση της ποιότητας του τουρισμού. Από την άλλη, το ΕΣΠΑ στηρίζει μικρότερες, νεοσύστατες επιχειρήσεις. Προφανώς με την πορεία και την εξεύρεση νέων πόρων θα εστιάσουμε και στο θέμα της ανακαίνισης των ξενοδοχείων αυτών.
